سمیه رئیسی (راهنما)

تحليل سري زماني روند تغييرات كيفيت آب در حوضه زاينده رود

چکیده:

منابع آب شيرين در جهان محدود بوده و توزيع آنها ناهمگن مي‌باشد و از سوي ديگر با گسترش صنايع، احداث سدها و... كيفيت همين منابع محدود نيز رو به كاهش است. بنابراين پايش كيفيت آب، امري ضروري و اجتناب‌ناپذير است. براي بررسي تغييرات كيفيت آب،   روشهاي مختلفي وجود دارد (آزمونهاي آماري، رگرسيون و سري هاي زماني، روشهاي چند متغيره و...). در اين مطالعه به منظور بررسي كيفيت آب رودخانه زاينده‌رود، سري زماني ماهانه پارامترهاي كيفيت آب شامل يون بي كربنات،   يون كلر، يون سولفات، نسبت جذب سديم، هدايت الكتريكي و   H بكارگرفته شد. به اين منظور، رهيافت ارائه شده توسط باكس و جنكنيز به منظور مدلسازي در نظرگرفته شد كه شامل سه مرحله تشخيص مدل، تخمين پارامترها و كنترل پارامترهاي تخمين زده شده ميباشد. براي كليه پارامترها   در ايستگاه‌هاي شش‌گانه هيدرومتري مدل‌هاي ARIMA، ARMA،MA ، AR، مدل‌هاي ضربي يا فصلي بدست آمد. البته يون سولفات در ايستگاه قلعه شاهرخ،   يون بي كربنات   در ايستگاه اسكندري،   هدايت الكتريكي در ايستگاه پل‌كله، pH در ايستگاه پل چوم و   هدايت الكتريكي و   نسبت جذب سديم در ايستگاه ورزنه مدل نشدند.

پس از مدلسازي، دادهاي كيفيت آب مربوط به pH، يون بيكربنات و يون كلراز شهريورماه 1384 تا شهريور ماه 1386 پيش‌بيني شدند و درصد خطا محاسبه گرديد كه براي pH پايين‌ترين درصد خطا بدست آمد. علاوه بر مدلسازي، همبستگي‌ دبي با ساير پارامترها نيز محاسبه گرديد و مشخص شد كه دبي با همه پارامترها به جز pH در ايستگاه اسكندري همبستگي منفي دارد. همچنين متوسط 20 ساله دبي نشان داد كه ايستگاه قلعه شاهرخ بالاترين و ايستگاه ورزنه پايين ترين متوسط دبي را دارا مي باشند.

كلمات كليدي: كيفيت آب، مدلسازي، مدلهاي ARMa و ARIMA، سري هاي زماني، زاينده رود