راضیه صبوحی (راهنما)
بررسي روند پارامترهاي اقليمي در 35 ايستگاه سينوپتيك ايران
چکیده:
اگر چه علل تغيير يا عدم تغيير در آب و هوا هنوز كاملاً شناخته نشده، بحث در مورد تغيير آب و هوا مورد توجه بسياري از پژوهشگران بوده و خواهد بود. به دليل اهميت موضوع كشورها در ابعاد مختلف ملي، منطقهاي، قارهاي و بينالمللي به بررسي اين موضوع ميپردازند. هدف از انجام اين مطالعه بررسي روند پارامترهاي گروه بارش و دما در 35 ايستگاه سينوپتيك ايران ميباشد. در اين تحقيق، پارامترهاي گروه بارش شامل: تعداد روزهاي باراني، تعداد روزهاي باراني با باران بيش از 1 ميليمتر، تعداد روزهاي باراني با باران بيش از 10 ميليمتر، حداكثر باران 24 ساعته، مقدار باران و پارامترهاي گروه دما شامل: ميانگين دماي حداكثر، ميانگين دماي حداقل، ميانگين دما، دماي حداقل مطلق و دماي حداكثر مطلق، همچنين پارامترهاي رطوبت نسبي در ساعتهاي 3، 9 و 15 و همچنين سريعترين باد در مقياسهاي ماهانه و سالانه در 35 ايستگاه سينوپتيك ايران براي ارزيابي تغيير اقليم، تحليل شدند. براي تعيين روند، آزمونهاي پارامتريك و ناپارامتريك به كار برده شد. از آزمونهاي ناپارامتريك ميتوان آزمونهاي من-كندال، من- ويتني، كولموگروف- اسميرنف، اسپيرمن و از آزمونهاي پارامتريك، آزمون تي را نام برد. نتايج مربوط به تحليل روند مقدار بارش ماهانه با آزمون من–كندال نشان داد اكثر ايستگاههاي سينوپتيك در فصلهاي بهار، تابستان، پاييز و زمستان بدون روند معنيدار ميباشند. تحليل روند مقدار بارش سالانه نيز نشان ميدهد كه بيش از 80 درصد از ايستگاههاي سينوپتيك در اين پارامتر بدون روند ميباشند. در تحليل روند تعداد روزهاي باراني با آزمون من-كندال مشخص گرديد در ماه مارس اكثر قسمتهاي ايران بدون روند معنيدار و بر عكس در ماه آوريل تقريباً نيمي از ايران روند منفي معنيدار دارند. در فصلهاي تابستان، پاييز و زمستان تقريباً تمام ايستگاههاي سينوپتيك بدون روند معنيدار ميباشند. حدود 63 درصد از ايستگاههاي سينوپتيك در پارامتر تعداد روزهاي باراني در مقياس سالانه داراي روند افزايشي هستند. به طور كلي تعداد ايستگاهها با روندهاي معنيدار در پارامترهاي گروه بارش كم ميباشند. پارامترهاي تعداد روزهاي باراني و تعداد روزهاي باراني با باران بيش از 1 ميليمتر، بيشترين تعداد ايستگاهها با روند معنيدار را در فصل بهار و بعد تابستان نشان ميدهند در حالي كه پارامتر تعداد روزهاي باراني با باران بيش از 10 ميليمتر بيشترين تعداد ايستگاهها با روند معنيدار را در سه فصل تابستان، بهار و زمستان نشان ميدهد و در مورد پارامتر حداكثر باران 24 ساعته در تابستان ديده ميشود. نتايج بررسي پارامتر ميانگين دماي حداكثر در مقياس ماهانه روند افزايش معنيدار را در اكثر ايستگاههاي واقع در نواحي غرب، جنوب غرب و شرق ايران در فصلهاي بهار، تابستان و پاييز نشان داد. همچنين اكثر قسمتهاي ايران براي ميانگين دماي حداكثر سالانه روند افزايشي نشان ميدهند. تحليل روند پارامتر ميانگين دماي حداقل در مقياس ماهانه نشان دادكه حدود 90 در صد از ايستگاههاي سينوپتيك داراي روند معنيدار هستنند و در اكثر قسمتهاي ايران در تمام ماههاي سال اين پارامتر در حال افزايش است. تحليل روند ميانگين حداقل سالانه نيز نشان ميدهد كه 80 درصد از ايستگاههاي سينوپتيك ايران روند افزايشي در اين پارامتر دارند.