تأثير عوامل اقليمي مختلف بر گسترش تيپهاي جنگلي استان چهارمحال و بختياري با استفاده از روشهاي آماري چندمتغيره

يغمائي ليلا، خداقلي مرتضي، سلطاني كوپائي سعيد، صبوحي راضيه، مجله جنگل ايران، سال 3، شماره 1، صفحه239-251

چکیده:

به منظور بررسي تأثير عوامل اقليمي بر گسترش تيپ هاي جنگلي استان چهارمحال و بختياري، 71 متغير اقليمي كه از نظر شرايط اكولوژيك گونه هاي جنگلي ، اهميت بيشتري داشتند، انتخاب و با روش تحليل عاملي، عوامل مؤثر بر پراكنش اين گونه ها شناسايي شد. اين عوامل كه 82/91 درصد از واريانس متغيرها را بازگو مي كنند، عبارتند از : دماي گرمايشي ، بارش و تابش. تأثير هر يك از اين عوامل و ن يز متغ يرهاي او لية اق ليمي بر پراكنش ت يپهاي شاخص جنگلي استان، بررسي شد. همچنين متوسط ارتفاع پراكنش هر يك از تيپ ها مورد تجزيه و تحليل قرار گر فت. نتايج نشان داد كه عامل دماي گرمايشي و بارش، از مهمترين عوامل اقليمي مؤثر بر پراكنش تيپ هاي جنگلي در استان چهارمحال و بختياري هستند . نتايج حاصل از عاملي و بررسي امتيازهاي عاملي نشان داد كه مكان مناسب براي پراكنش تيپ Quercus brantii و گونه هاي همراه آن كه تيپ غالب در استان چهارمحال و بختياري است، رويشگاه هاي معتدل و نيمه مرطوب است . همچنين نتايج اين بررسي نشان داد عاملي كه سبب محدوديت پراكنش اين تيپ و حضور تيپ هايي مانند Lonicera nummularrifolia و Amygdalus sp شده، افزايش ارتفاع و در پي آن كاهش دما است به نحوي كه اين دو تيپ را مي توان در نواحي خشك سرد و كوهستاني مشاهده كرد. نتايج همچنين نشان مي دهد استفاده از روش هاي آماري چندمتغيره و انتخاب متغيرهاي اقليمي متناسب با شرايط و ويژگي هاي اكولوژيك گونه هاي گياهي استان، نقش بسيار مهمي در شناسايي اثر عوامل اقليمي مهم بر پراكنش تيپها و گونه هاي جنگلي استان داشته است.