تحليل روند عوامل اقليمي در شهرهاي بزرگ ايران

 صبوحي راضيه، سلطاني كوپائي سعيد، مجله علوم آب و خاك ( علوم و فنون كشاورزي و منابع طبيعي) - دانشگاه صنعتي اصفهان ، سال 12، شماره 46الف، صفحه303-322.

چکیده:

با توجه به اهميتي كه تغيير اقليم بر ساختار محيط كره زمين و ساكنين آن داشته و خواهد داشت تلاش در جهت شناخت هر چه بيشتر چگونگي رخدادهاي تغيير اقليم امري مسلم است. در اين مطالعه تحليل روند آماري عوامل اقليمي بارش، دما، رطوبت نسبي و باد در مقياس زماني ماهانه و سالانه به منظورمطالعه تغييرات اقليمي در شهرهاي صنعتي و همچنين تغيير پذيري عوامل مذكور در 13 ايستگاه سينوپتيك ايران با استفاده از آزمون ناپارامتريك من-كندال انجام گرفت. نتايج تحليل روند مقدار باران ماهانه نشان داد بيشتر ايستگاه ها در بيشتر ماه هاي فصل زمستان و بهار داراي روند مثبت و منفي معني دار مي باشند. 23 درصد از ايستگاه ها در مطالعات سالانه روند منفي معني دار و 7/1 درصد روند مثبت معني دار دارند. بررسي تعداد روزهاي باراني نشان داد كه بيشترين تعداد روندهاي معني دار در فصل بهار وجود دارند. در فصل پاييز (سپتامبر، اكتبر و نوامبر) همانند فصل تابستان اكثر نقاط بدون روند مي‌باشند و در مقياس سالانه 4 ايستگاه روند مثبت معني دار و 2 ايستگاه   روند منفي معني دار نشان مي دهند. روند حداكثر باران 24 ساعته در تمام ماه هاي سال كم بوده به طوريكه در فصل زمستان (دسامبر، ژانويه، فوريه) روند معني‌داري ديده نشد. بررسي سالانه نيز تائيدي بر بررسي‌هاي فصلي مي‌باشد. بيشترين تعداد روند معني دار در ميانگين دماي حداكثر ماهانه در فصل تابستان وجود دارد اما در فصل زمستان و همچنين در ماه مارس هيچ روند معني داري مشاهده نشد. روند ميانگين دماي حداقل ماهانه تقريباً در تمام فصول زياد مي باشد و بيشترين تعداد روند هاي معني دار به ترتيب در فصل هاي تابستان و پاييز و سپس در فصل بهار ونهايتاً در فصل زمستان ديده شدند. در بررسي سالانه اكثر ايستگاه‌ها روند مثبت نشان مي‌دهند و تنها ايستگاه اروميه روند منفي دارد. روند ميانگين دما نيز در تمام فصول به جز زمستان زياد مي باشد. اكثر ايستگاه هاي سينوپتيك در اين عامل اقليمي روند صعودي نشان مي دهند كه نشان دهنده روند افزايشي اين عامل مي باشد. بررسي سالانه نيز تائيدي بر روند افزايشي مي باشد و تقريباً 62 درصد ايستگاه ها روند مثبت معني دار دارند.